Świetna kadra to podstawa

Początki działalności archiwów na Śląsku Opolskim były bardzo trudne ze względu na brak wykwalifikowanej kadry. Podstawowe zadania wykonywali zazwyczaj pracownicy z wykształceniem historycznym, którzy nie posiadali specjalności archiwalnej. Doświadczenie w pracy archiwalnej miał pierwszy dyrektor, Stefan Oswald Popiołek oraz archiwistka Helena Lasończyk, oboje wcześniej zatrudnieni w Archiwum Państwowym we Wrocławiu. W 1953 r. wsparli ich Kazimierz Różanowski i Stefan Spychalski, którzy dopiero poznawali specyfikę pracy archiwalnej. Nieco później do zespołu archiwistów dołączyli: Stefan Czech i Jan Cichoń. atomiast w oddziale terenowym w Brzegu pracowała Irena Jurkiewicz, Czesława Mykita-Glensk, Marian Czapliński, Kunegunda Glapa i Danuta Załugowicz, zaś stanowiska kierownicze obejmowali kolejno Leszek Izbiński i Bronisław Serwadczak. Jednostkę zlikwidowano w 1997 r.

Nyskie archiwum zorganizował Kazimierz Zalewski. Przez kilka lat był jego kierownikiem. Po nim stanowisko objęła Bożena Bartyńska, realizując zadania wraz
z Mirosławem Gruchaczem do czasu likwidacji oddziału nyskiego w 1998 r.

Należy wspomnieć również o archiwistach kluczborskiej placówki, zwłaszcza jego organizatorce – niezwykle zasłużonej Helenie Burzańskiej-Biełkin. Po niej jednostką kierowali Tadeusz Marszałek i Janina Wnęk. Z opolskim archiwum związani byli przez szereg lat kierownicy oddziału w Raciborzu: Wiesław Wyględa oraz Józef Szukałowski.

Pracownicy zatrudnieni w pierwszym okresie istnienia Archiwum wykonywali zadania w niezwykle trudnych warunkach. Ówczesna nieliczna kadra z ogromnym poświęceniem gromadziła, zabezpieczała i opracowywała materiały archiwalne. Niejednokrotnie było to ich pasją. Rozpoczęte prace kontynuowały kolejne pokolenia archiwistów.

Zmieniają się warunki, możliwości, technologie – lecz nie obowiązki, które należy wypełniać z sumiennością i rzetelnością równą pionierom archiwistyki opolskiej. W latach 80. i 90. XX w. pracownicy uzupełniali wiedzę z zakresu archiwistyki na studiach podyplomowych. Dziś młodsi adepci uczą się zawodu archiwisty, uczestnicząc w szkoleniach organizowanych przez Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych i korzystając z doświadczenia starszych koleżanek i kolegów.

Świętujące 70–lecie Archiwum Państwowe w Opolu – jak zresztą każda instytucja – nie funkcjonowałoby dobrze, gdyby nie jej dyrektorzy. Ważną rolę spełnili: dr Stefan Oswald Popiołek (1953–1965 i 1978–1986), dr Ryszard Dermin (1966–1977), mgr Andrzej Żak–Mensah (1986–1990), mgr Jan Kornek (1990–2012) i prof. dr hab. Mirosław Lenart (2012–2023).

Aktualnie w opolskim Archiwum jest zatrudnionych 40 pracowników. Przewodzi nam dr Sławomir Marchel, powołany na stanowisko dyrektora Archiwum Państwowego w Opolu 20 września 2023 r. Wspólnie będziemy kontynuować i poszerzać ofertę wydawniczą, edukacyjną i naukową Archiwum.